شهره صدری- جنگ جز ویرانی و مرگ ارمغانی ندارد. در جنگ انسان ها تنها در پی شلیک گلوله ها و انفجار بمب ها کشته نمیشوند. گرسنگی و آلودگی آب، شیوع بیماری ها و نبود بهداشت عامل دیگری برای مرگ در جنگ هاست.
بر اساس گزارش حقیقت یاب برنامه توسعه ملل متحد، 15 سال پیش، یک جنگ 23 روزه در غزه باعث شد که 17 درصد از زمین های کشاورزی “بدون امکان کمی برای بارورسازی مجدد ویران شود”. اکنون، پس از گذشت 70 روز از جنگ کنونی، کارشناسان هشدار می دهند که آسیب های جبران ناپذیری به محیط زیست این نوار باریک که یکی از پرجمعیت ترین مناطق جهان است، وارد می شود. (گزارش مربوط به دسامبر 2023 است)
کسانی که در غزه زندگی می کنند دچار عفونت های حاد تنفسی، اسهال، ابتلا به شپش و گال نوعی بیماری پوستی هستند. آلودگی هوا افزایش یافته است، بیماری های منتقله از طریق آب در حال افزایش است و حیات وحش در حال نابودی است. در اکتبر سال جاری، دیده بان حقوق بشر تایید کرد که اسرائیل فسفر سفید در غزه و لبنان ریخته است. این ماده شیمیایی تاثیرات شدید و کشنده ای بر انسان، حیوانات و محیط زیست دارد.
این ماده بسیار سمی در گوشت انسان می سوزد و دوباره شعله ور می شود. خالد السید، مدیر عامل مرکز مطالعات بین المللی و استراتژیک سینرجیس مستقر در قاهره و مشاور توسعه پایدار می گوید: این به خاک آسیب می رساند، منابع آبی را آلوده می کند و اکوسیستم های آبی را مسموم می کند.
السید می‌گوید: «تحقیقات نشان می‌دهد که گرمای شدید تولید شده در حین احتراق [بمب‌ها] می‌تواند ساختار فیزیکی و خواص شیمیایی خاک را تغییر دهد و در نتیجه حاصلخیزی را کاهش دهد و احتمال بیماری‌های منتقله از خاک را افزایش دهد.»
احاطه خانه ها با گودال های عمیق فاضلاب
منطقه ای که اهالی غزه می توانند برای فرار از این وحشت به آنجا بروند روز به روز کوچکتر و کوچکتر می شود. خان یونس در جنوب غزه قبل از جنگ خانه حدود 400000 نفر بود. اکنون بیش از یک میلیون نفر در بیش از 5700 هکتار ساکن شده اند.
احمد الاستال 58 ساله یکی از اهالی غزه از زنده بودن خانواده اش پس از ماه ها بمباران که تا به امروز بیش از 20,000 نفر را کشته است سپاسگزار است. اما گودال های عمیق آب فاضلاب اطراف خانه او باعث ایجاد مجموعه جدیدی از ترس ها شده است.
الاستال می گوید: «جان نوه های من در خطر است. احمد 4 ساله و فاطمه 2 ساله با خطر کوتاه مدت غرق شدن در این دریای آب آلوده و تهدید طولانی مدت بیماری مزمن روبرو هستند. همچنین احمد عفونت تنفسی دارد و خواهرش در تمام بدنش جوش دارد که به گفته پزشکان نشانه بیماری پوستی ناشی از این محیط آلوده است».
از زمان حمله مرگبار حماس در 7 اکتبر به اسرائیل که منجر به کشته شدن 1200 نفر شد، اسرائیل عرضه سوخت به نوار را محدود کرده است و اکثر تاسیسات و خدمات را فلج کرده است. شهرداری خان یونس نتوانسته است فاضلاب را به ایستگاه های تصفیه خارج از شهر پمپاژ کند. ایستگاه های تصفیه فاضلاب به طور مداوم کار نمی کنند زیرا هیچ سوختی برای تغذیه ژنراتورهای آنها وجود ندارد.
الاستال می گوید: «خان یونس تقریباً به طور کامل در آب فاضلاب غرق شده است. که مانند هزاران نفر دیگر مجبور شد به المواسی نقل مکان کند، زمینی به مساحت 8.5 کیلومتر مربع در سواحل غزه است».
آلودگی خاک و منابع آب با انفجار بمب ها
ناظر حقوق بشر اروپا-مدیترانه مستقر در ژنو می گوید که اسرائیل 25000 تن بمب به غزه ریخته است که معادل دو بمب هسته ای است. به گفته کارشناسان، این امر به شدت خاک و کیفیت هوا را آلوده می کند. آنها همچنین منابع آبی کمیاب غزه را که گزارش سازمان ملل در سال 2020 آن را تا حد زیادی برای مصرف انسان نامناسب توصیف کرده است، آلوده می کند.
به گفته نسرین تمیمی، رئیس سازمان کیفیت محیط زیست فلسطین، تأثیرات زیست محیطی جنگ در غزه “فاجعه بار” است و افزود که یک ارزیابی میدانی زیست محیطی جامع نشان می دهد که “خسارت فراتر از همه پیش بینی ها است”.
تمیمی با انعکاس هشدارهای سازمان ملل در مورد یک فاجعه سلامت عمومی می‌گوید: «جسد شهدا زیر آوار، زباله‌های پزشکی خطرناک، تعطیلی کارخانه‌های تصفیه و نمک‌زدایی همگی به بحران کنونی کمک کرده‌اند. سازمان بهداشت جهانی افزایش شدید عفونت‌های تنفسی حاد، اسهال، شپش، گال و سایر بیماری‌های سریع را گزارش کرده است».
تکمیل محل های دفن موقت زباله
عمر مطر، مدیر اداره بهداشت و محیط زیست در شهرداری خان یونس، می گوید که هجوم مردم به شهر یک بحران زباله ایجاد کرده است.
اکنون بیش از یک میلیون نفر در همان فضا زندگی می کنند. زباله جامد تولید شده در روز از 150 تن به بیش از 450 تن افزایش یافت. با منابع محدود، شهرداری نمی تواند این حجم افزایش یافته را مدیریت کند، به خصوص به این دلیل که کامیون، بیل مکانیکی و منابع سوخت کمیاب است.
او می افزاید که شهرداری فقط سه بار در هفته می تواند زباله ها را جابجا کند، نه روزانه مانند قبل از جنگ.
حتا پس از جمع آوری، مطر می گوید که پس از بمباران اسراییل محل دفن زباله اصلی در منطقه فخاری در شرق خان یونس در اوایل ماه جاری، زباله ها در یک محل دفن موقت دفن زباله در نزدیکی یک منطقه مسکونی در غرب خان یونس ریخته شد.
و می گوید که این امر به دلیل بوی بد، حشرات، جوندگان و آلاینده ها باعث ایجاد خطرات زیست محیطی و سلامتی می شود.
علاوه بر این، زمین های کشاورزی دارای درختان چند ساله مانند زیتون و مرکبات، یا محصولات زراعی مانند سبزیجات، در معرض تخریب گسترده و بی سابقه ای قرار گرفته اند.
در گزارشی که ماه گذشته منتشر شد، لاوفار، یک نشریه چندرسانه‌ای غیرانتفاعی که به ارائه تحلیل‌های غیرحزبی در مورد مسائل حقوقی و سیاسی اختصاص دارد، گفت: «خسارات جانبی متناسب قانونی توسط سلاح‌های کشنده استفاده شده در مناطق غیرنظامی کاملاً غیراخلاقی است. حملات هوایی ارتش اسرائیل «می‌تواند جنایت جنگی تلقی شود».
منبع: یورونیوز
