شهره صدری – آب های زیرزمینی دیده نمی شوند، اما تاثیر آنها در همه جا قابل مشاهده است. دور از چشمان ما، زیر پای ما، آب های زیرزمینی گنجی پنهان هستند که زندگی ما را حمایت میکنند.
تقریبا تمام آب شیرین مایع در جهان از آبهای زیرزمینی تشکیل شده است. زندگی بدون آبهای زیرزمینی امکان پذیر نخواهد بود و بیشتر مناطق خشک جهان کاملا به این منبع وابسته هستند.
آب های زیرزمینی بخش بزرگی از آبی را که برای تولید مواد غذایی و فرآیندهای صنعتی استفاده می کنیم، تامین می کنند. آبهای زیرزمینی همچنین برای عملکرد سالم اکوسیستم ها مانند تالاب ها و رودخانه ها بسیار مهم هستند.
آبهای زیرزمینی: جزء نادیدنی غذا
رشد جمعیت، سرعت شهرنشینی و توسعه اقتصادی تنها برخی از عوامل افزایش تقاضا برای آب، انرژی و غذا هستند. کشاورزی بزرگترین مصرف کننده منابع آب شیرین در جهان است. همچنین بزرگترین مصرف کننده منابع آب شیرین جهان است. تغذیه جمعیت جهانی که انتظار میرود تا سال 2050 به 9 میلیارد نفر برسد، به افزایش 50 درصدی در تولید مواد غذایی نیاز دارد.
امروزه، تقریبا 70 درصد از برداشت های آب زیرزمینی جهان در بخش کشاورزی برای تولید مواد غذایی، دام و محصولات صنعتی استفاده میشود. اتکا به آب های زیرزمینی برای تولید مواد غذایی در سطح جهان همچنان در حال افزایش است و در نتیجه استفاده بیشتر برای کشاورزی آبی، دام و فرآیندهای صنعتی در پیش خواهد بود.
در واقع، حدود 30 درصد از کل آبی که برای آبیاری استفاده میشود، آبهای زیرزمینی است و مناطقی مانند آمریکای شمالی و آسیای جنوبی به شدت به آبهای زیرزمینی برای آبیاری وابسته هستند.
آب های زیرزمینی در حال حاضر میلیون ها نفر را از فقر نجات داده و امنیت غذایی را به طور قابل توجهی بهبود بخشیده است، به ویژه در هند و آسیای شرقی. زیرا فناوری های حفاری و منابع انرژی برای پمپاژ چاه های آب به طور گسترده برای کشاورزان روستایی در نیمه دوم قرن بیستم در دسترس قرار گرفت.
آب های زیرزمینی: یک منبع محدود
آب های زیرزمینی در بسیاری از مناطق جهان بیش از حد مورد استفاده قرار می گیرند. جایی که آب بیشتری از سفره های زیرزمینی نسبت به بارندگی و برف یعنی تغذیه منابع آب زیرزمینی مصرف می شود.
استفاده بیش از حد مداوم از آبهای زیرزمینی می‌تواند به تخلیه این منبع منجر شود، اکوسیستم‌های وابسته به آبهای زیرزمینی قابل توجهی را به خطر بیندازد و تهدیدی برای تضعیف منابع اصلی آب، تولیدات کشاورزی، انعطاف‌پذیری آب و هوا و امنیت غذایی باشد.
اجتناب از مشکلات کاهش منابع آب زیرزمینی مستلزم افزایش ظرفیت مدیریت و حکمرانی یکپارچه در رویکردهای بین بخشی است. کاهش ضایعات مواد غذایی نیز می تواند نقش مهمی در کاهش مصرف آب داشته باشد.
کیفیت و آلودگی آب های زیرزمینی
آب های زیرزمینی در بسیاری از مناطق آلوده هستند و تصفیه آنها اغلب یک فرآیند طولانی و دشوار است. این امر هزینه های تصفیه آب های زیرزمینی را افزایش می دهد و حتی گاهی مانع استفاده از آن می شود.
استفاده از کودهای شیمیایی و آلی در کشاورزی یک تهدید جدی برای کیفیت آب های زیرزمینی است. به عنوان مثال، نیترات رایج ترین آلاینده منابع آب زیرزمینی در سراسر جهان است. سایر آلاینده های منتشر شده نگران کننده برای آب های زیرزمینی حاصل از کشاورزی آبی شامل آفت کش ها است.
قوانین و مقررات باید در همه سطوح اجرا شود تا آلودگی آبهای زیرزمینی ناشی از کشاورزی جلوگیری یا محدود شود تا اکوسیستم ها و سلامت انسان حفظ شود.
برای آب های زیرزمینی چه کنیم؟
آب های زیرزمینی همیشه از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده اند اما به طور کامل شناخته نشده اند. ما باید از آب های زیرزمینی در برابر آلودگی محافظت کنیم و از آنها به طور پایدار استفاده کنیم و نیازهای مردم و کره زمین را متعادل کنیم. نقش حیاتی آب های زیرزمینی در کشاورزی، صنعت، اکوسیستم ها و سازگاری با تغییرات آب و هوایی باید در سیاست گذاری توسعه پایدار کشورها منعکس شود.
پایش آب های زیرزمینی
در برخی از مناطق جهان، ما حتی نمی دانیم چه مقدار آب زیرزمینی زیر پای ما قرار دارد، به این معنی که ممکن است در استفاده از یک منبع آب حیاتی شکست بخوریم.
استفاده پایدار از آبهای زیرزمینی مستلزم نظارت مستمر بر مصرف آب، به‌ویژه در سیستم‌های آبیاری است که از سفره‌های زیرزمینی غیر قابل تجدید استفاده می کنند. فن‌آوری‌های ماهواره‌ای فرصت‌های مقرون به صرفه‌ای را برای تخمین میزان مصرف آب زیرزمینی و میزان برداشت با اندازه‌گیری تبخیر و تعرق واقعی در زمان واقعی، در مناطق وسیع ارائه میکنند.
WaPOR، پرتال فائو برای نظارت بر بهره وری آب از طریق سنجش از راه دور است. این پرتال این اطلاعات را به عنوان داده های دسترسی باز برای کل آفریقا و خاور نزدیک ارائه می دهد و از توسعه برنامه های کاربردی مناسب برای نظارت بر برداشت آب های زیرزمینی پشتیبانی می کند.
منبع: فائو
