شهره صدری – آب جزء ضروری زندگی روزمره بشریت است. با افزایش جمعیت جهان و گرم شدن آب و هوا، تقاضای آب نیز افزایش می یابد. یافته های جدید نشان میدهد پرداختن به نیازهای آب در آینده نمی‌تواند تنها بر ساخت مخازن جدید تکیه کند و بر نیاز به استراتژی‌های مدیریتی جدید باید تکیه کرد.
در طول دو دهه گذشته، با وجود افزایش کلی ظرفیت ذخیره سازی به دلیل ساخت مخازن جدید، مخازن جهانی به طور فزاینده ای خالی شده اند.
اخیرا محققان برای تخمین تغییرات ذخیره سازی 7245 مخزن آب در سطح جهانی از سال 1999 تا 2018 از داده های ماهواره ای استفاده کردند. این مطالعه که در مجله ارتباطات طبیعت چاپ شده است، نشان میدهد به طور کلی، ذخیره جهانی آب در مخازن سدها با نرخ سالانه 28 کیلومتر مکعب افزایش یافته است که به ساخت مخازن جدید نسبت داده می شود. با این حال، با وجود این تلاش ها، داده ها نشان می دهد که میزان پر شدن مخازن سدها کمتر از حد انتظار است.
دکتر هولین گائو مدیر این تیم تحقیقاتی گفت: “با ادامه رشد جمعیت جهان در قرن 21، به طور چشمگیری به مخازن آب سطحی برای پاسخگویی به تقاضاهای رو به افزایش در شرایط آب و هوایی در حال تغییر تکیه میشود. این درحالی است که، میزان آب موجود در مخازن و روند آن در مقیاس جهانی به خوبی تعیین نشده است”.
محققان مجموعه داده ذخیره سازی مخازن جهانی که به‌طور رایگان به‌صورت آنلاین در دسترس تصمیم گیرندگان و جامعه علمی قرا دارد، تجزیه و تحلیل کردند. این تحقیق نشان دهنده یک پیشرفت قابل توجه در ردیابی شرایط ذخیره سازی مخازن سدها در سطح جهانی است.
با توجه به کاهش پیش‌بینی‌شده رواناب آب و افزایش تقاضای آب، انتظار می‌رود روند مشاهده‌شده در کاهش بازده ذخیره‌سازی از ساخت مخزن ادامه یابد، که به طور بالقوه بر منابع آب با پیامدهای قابل‌توجهی تأثیر خواهد گذاشت. این یافته‌ها نشان میدهد که پرداختن به نیازهای آب در آینده نمی‌تواند تنها بر ساخت مخازن جدید تکیه کند و بر نیاز به استراتژی‌های مدیریتی جدید تأکید دارد.
دکتر یائو لی، یکی دیگر از محققین این تیم مطالعاتی گفت: به واسطه این تحقیق، ما دیدگاه جدیدی را برای ارزیابی مجدد مزایای اجتماعی- اقتصادی ساخت مخازن جدید و تنش بین تقاضای رو به رشد آب و کاهش دسترسی به آب در کشورهای در حال توسعه به دست آوردیم.
کاهش ذخیره مخازن به ویژه در جنوب آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی برجسته است. علیرغم تلاش‌ها برای ساخت مخازن جدید، داده‌ها نشان می‌دهند که این مخازن از سطوح پر شدن مورد انتظار فاصله دارند.
مهم ترین کاهش حجم مخازن سدها در آمریکای جنوبی و آفریقا دیده میشود، جایی که جمعیت رو به رشد به افزایش تقاضای آب کمک می کند.
در مقابل، مخازن در بخش شمالی مانند مناطقی در آمریکای شمالی و اروپا، روند صعودی را در رسیدن به حداکثر ظرفیت خود تجربه می کنند. مخازن در مناطق با عرض جغرافیایی بالا مانند دریاچه های بزرگ در سیبری ظرفیت ذخیره سازی نسبتاً بالاتری را نشان می دهند که در درجه اول به تراکم جمعیت کمتر و تأثیرات کمتر فعالیت های انسانی نسبت داده می شود.
این مطالعه، فرآیند رسوب گذاری را در نظر نگرفته است، و بنابراین کاهش ذخیره سازی کلی ارائه شده در این مطالعه محافظه کارانه است.
منبع: ساینس دیلی
