شهره صدری – بهمن ماه سال گذشته بود که خط انتقال آب آب زاب به دریاچه ارومیه به بهره برداری رسید. دریاچه ارومیه برای رسیدن به تراز اکولوژیک نیاز به حدود 12 میلیارد مترمکعب آب دارد، در حالی که خط انتقال زاب در بهترین حالت تنها 600 میلیون مترمکعب آب را به دریاچه میرساند. آیا با این حجم از آب میتوان شعار احیای دریاچه ارومیه سر داد؟
طرح انتقال آب زاب به دریاچه ارومیه که در ابتدا برای مهار و کنترل آبهای مرزی کار خود را شروع کرد، از اجزای مختلفی شامل سد کانی‌سیب با حجم مخزن 221 میلیون مترمکعب، تونل انتقال آب به طول 36 کیلومتر، کانال روباز انتقال آب از تونل تا رودخانه گدار به طول 11 کیلومتر و پس از آن انتقال آب از طریق گدارچای به طول 28 کیلومتر تا دریاچه ارومیه تشکیل شده و هدف آن انتقال سالانه بیش از 600 میلیون مترمکعب آب از حوضه آبریز رودخانه زاب به دریاچه ارومیه است.
اعضای ستاد احیای دریاچه ارومیه آن زمان که فعال بودند، بارها به این نکته اشاره داشتند که برای احیای این دریاچه لازم است تراز سطح آب دریاچه به تراز اکولوژی یعنی به تراز بیش از 1274 متر از سطح دریا برسد. حجم آب مورد نیاز دریاچه ارومیه برای رسیدن به تراز اکولوژی حدود 12 میلیارد متر مکعب است و برای این که در همین تراز باقی بماند، لازم است سالانه حدود 4 میلیارد متر مکعب آب دیگر نیز به پهنه آبی دریاچه برسد.
بیشترین اعتبارهای مالی و تخصصی در این ستاد خرج طرح های سازه ای مانند انتقال آب شد تا شاید رقمی کمی بیش از نیم میلیارد مترمکعب آب هرسال به این دریاچه منتقل شود، در حالیکه فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و به خصوص توسعه معیشت جایگزین بصورت اصولی مورد توجه خاصی قرار نگرفت و به دلیل وابستگی شدید مردم منطقه به کشاورزی کم راندمان و کم بازده، برداشت از آبهای سطحی و زیرزمینی در سطحی وسیع را همچنان ادامه دارد. شاید زمان برای احیای این دریاچه از دست رفته باشد.
در دو سال اخیر، ستاد احیای دریاچه ارومیه در دولت جدید گزارشی از فعالیت های خود را در اختیار عموم مردم قرار نمی دهد. اگر به سایت احیای دریاچه ارومیه سر بزنید می بینید که زمان برای احیای این دریاچه در نیمه سال 1401 متوقف شده است.
