شهره صدری – آتاکامای شیلی، خشک ترین بیابان جهان، به طور جدی از آلودگی ناشی از مد افتادن سریع لباس ها رنج می برد. کوهی از لباسهای دور ریختهشده، از جمله ژاکتهای کریسمس و چکمههای اسکی، منظره عجیبی را در در این صحرا، که به طور فزایندهای از آلودگی ناشی از مد سریع رنج میبرد، بوجود آورده است.
تأثیر اجتماعی مصرفگرایی افسارگسیخته در صنعت پوشاک – مانند کار کودکان در کارخانهها یا دستمزدهای بسیار کم – به خوبی شناخته شده است، اما به تأثیر مخرب آن بر محیطزیست کمتر پرداخته میشود.
شیلی از دیرباز مرکز پوشاک دست دوم و فروش نرفته در دنیا بوده است . لباس هایی که در چین یا بنگلادش تهیه شده و قبل از رسیدن به شیلی از اروپا، آسیا یا ایالات متحده عبور می کنند. در این مسیر برخی از لباس ها به فروش میروند.
سالانه حدود 59000 تن لباس به بندر Iquique در منطقه آزاد Alto Hospicio در شمال شیلی می رسد. تاجران پوشاک از سانتیاگو پایتخت شیلی، در 1800 کیلومتری جنوب صحرای آتاکاما، مقداری از آن را خریداری می کنند. در حالی که مقدار زیادی از آن به سایر کشورهای آمریکای لاتین قاچاق می شود. اما حداقل 39000 تنی که قابل فروش نیست به بیابان آتاکاما فرستاده میشود.
الکس کارنو، کارمند سابق در بخش واردات بندر، به خبرگزاری AFP گفت: «این لباس ها از سراسر جهان میآید. آنچه در سانتیاگو فروخته نمیشود و به کشورهای دیگر ارسال نمیشود، در این منطقه رها میشود. زیرا هیچکس تعرفههای لازم را برای برداشتن آنها پرداخت نمیکند».
فرانکلین زپدا، بنیانگذار EcoFibra، شرکتی که پنلهای عایق را با استفاده از لباسهای دور ریخته میسازد، میگوید: «مشکل این است که لباسها زیست تخریبپذیر نیستند و محصولات شیمیایی دارند، بنابراین در محلهای دفن زباله شهری پذیرفته نمیشوند».
اتلاف آب
طبق گزارش سال 2019 سازمان ملل، تولید جهانی پوشاک بین سالهای 2000 تا 2014 دو برابر شد و این صنعت “مسئول 20 درصد کل هدر رفت آب در سطح جهانی” است.
برای ساختن یک شلوار جین به 7500 لیتر (2000 گالن) آب نیاز است.
همان گزارش میگوید تولید پوشاک و کفش 8 درصد از گازهای گلخانهای جهان را تشکیل میدهد و «در هر ثانیه، مقداری از منسوجات معادل یک کامیون زباله دفن یا سوزانده میشود».
توده های لباس چه در فضای باز رها شوند و یا در زیر زمین مدفون شوند، محیط را آلوده می کنند و آلاینده ها را در هوا یا منابع آب زیرزمینی رها می کنند.
پوشاک، چه مصنوعی و چه با مواد شیمیایی ساخته شده باشد، ممکن است 200 سال طول بکشد تا تجزیه شود و به اندازه لاستیک های دور ریخته شده یا مواد پلاستیکی سمی هستند.
به گفته روزاریو هویا، که قبل از تأسیس در سال 2019، فروشگاهی برای بازیافت لباسهای کودکان افتتاح کرد، همه چیز در حال تغییر است. شرکت هایی که نخ را از تکههای منسوجات و لباسهای دور ریخته شده در وضعیت بدی تولید میکنند. در این فرآیند نه از آب و نه مواد شیمیایی استفاده می شود.
او گفت: «سالهای متمادی ما مصرف میکردیم، و به نظر نمیرسید کسی اهمیتی بدهد که ضایعات نساجی بیشتر و بیشتر تولید میشود. اما اکنون، مردم شروع کرده اند تا کمی به ای نموضوع فکر کنند».
منبع: الجزیره