شهره صدری – تصور شما از 20 سال جنگ در افغانستان چیست؟ این جنگ با مردم افغانستان چه کرده است؟ با خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، نگاهی به آخرین آمار و ارقام از رنجی که توسط ملت افغانستان کشیده است، می اندازیم. این گزارش توسط الجزیره منتشر شده است.
هزینه انسانی جنگ
براساس آخرین آمار، از زمان حمله آمریکا به افغانستان در پی حمله 11 سپتامیر، 241 هزار نفر از مردم افغانستان جان خود را از دست داده اند. صدها هزار نفر دیگر عمدتا غیر نظامی ها، بر اثر گرسنگی، بیماری و جراحات ناشی از جنگ ویرانگر جان خود را از دست داده اند.
از میان کشته شدگان، 71 هزار و 344 نفر غیر نظامیانی بودند که در دوسوی مرز طولانی افغانستان و پاکستان کشته شدند. حداقل 47 هزار و 245 نفر غیر نظامی در افغانستان و 24 هزار و 99 نفر غیر نظامی در پاکستان جان باخته اند.
افغانستان دارای مرز کوهستانی به طول 2600 کیلومتر با پاکستان است که بارها و بارها شاهد درگیری های فرامرزی و حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا بوده است.
تخمین زده میشود که ارتش و پلیس افغانستان که در کنار آمریکا با طالبان جنگیده اند بین 66 هزار تا 69 هزار سرباز خود را از دست داده اند . براساس گزارش ایالات متحده و متحدانش، 3586 تابوت به کشورهای اعزام کننده نیرو به افغانستان فرستاده شده و حداقل شش برابر این تعداد از کشته شدگان، تعداد مجروحین برآورد می شود. تعداد شورشیان از جمله جنگجویان طالبان که در این 20 سال کشته شده اند، معادل 84 هزار و 191 نفر تخمین زده میشود.
افغانستان همچنان یکی از مرگبارترین نقاط جهان برای کودکان است. تنها در یک دهه گذشته، نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان، از کشته شدن حداقل 7 هزار 792 نفر از کودکان و 18 هزار و 662 کودک مجروح گزارش داده است. بسیاری از کودکان زخمی بر اثر بمب های دست ساز و حملات هوایی دست و پای خود را از دست داده اند.
زنان بهای سنگینی را پرداخته اند، با بیش از 3 هزار مرگ و 7 هزار مجروح بر اثر جنگ. سال گذشته با 390 مرگ برای زنان، یکی از مرگبارترین سالها برای زنان در یک دهه گذشته در افغانستان بوده است.
در این مدت، دست کم 2.7 میلیون نفر از جمعیت 38 میلیونی افغانستان مجبور به فرار شده اند و در همسایگی این کشور به پاکستان، ایران و سایر کشورها پناهنده شده اند. طبق گزارش سازمان ملل در افغانستان چهار میلیون نفر آواره داخلی وجود دارد.
بین سالهای 2001 تا 2020، چگونه افغانستان را میتوان مقایسه کرد؟
از زمان سقوط طالبان در سال 2001، این کشور پیشرفت های اندکی در زمینه آموزش، بهداشت و پیشرفت زنان داشته است. امروزه امید به زندگی در افغانستان افزایش یافته، میزان مرگ و میر مادران به نصف رسیده و 27 درصد از کرسی های مجلس به زنان اختصاص دارد.
علیرغم این پیشرفت ها، افغانستان در رتبه دوم از آخر جهان، درست پیش از یمن، در شاخص صلح و امنیت زنان قرار دارد. شاخص هایی که میزان رفاه زنان را از بسیاری جهات بررسی می کند. در مورد آموزش و پرورش، گزارش یونیسف در سال 2019 نشان میدهد که 3.7 میلیون کودک به مدرسه راه نیافته اند که 60 درصد آنان را دختران تشکیل می دهند.
علاوه بر این، اکثر افغان ها همچنان در فقر به سر می برند. و علیرغم هزینه بیش از 9 میلیارد دلاری ایالات متحده برای مبارزه با مواد مخدر، افغانستان مقادیر بی سابقه تریاک غیر قانونی تولید می کند که برای تولید ماده مخدر هروئین مصرف میشود.
از سال 2017، 1705 حادثه خشونت آمیز علیه غیرنظامیان توسط مرکز داده های محل وقوع درگیری های مسلحانه (ACLED) ثبت شده است. برساس این پایگاه داده، به مدت پنج سال متوالی، غیرنظامیان افغان بیشتر روزها در سال را مورد حمله قرار گرفته اند. در سال 2020، 424 حمله به مدت 235 روز در سراسر این کشور ثبت شده است.
در فوریه 2020، ایالات متحده و طالبان به توافق دو جانبه رسیدند و در سپتامبر، مذاکرات صلح افغانستان بطور رسمی آغاز شد. با وجود این، حملات به غیرنظامیان در حال افزایش است. طی چهار ماه اول سال جاری، 245 حمله در طول 95 روز ثبت شده است. تقریبا بیش از دو حمله در هر روز.
افغانستان در چهار دهه جنگ ویران شده است. در سال 1979، اتحاد جماهیر شوروی سابق برای حمایت از رهبران متحد شوروی که به تازگی قدرت را در کابل به دست گرفته بودند، به افغانستان حمله کرد. در یک دهه آینده، این کشور صحنه یکی از آخرین نبردهای جنگ سرد بود. زیرا نیروهای شوروی در جنگ چریکی خونین علیه مجاهدین افغان که توسط ایالات متحده و سایر کشورها حمایت می شدند، جنگیدند. شوروی در سال 1989 عقب نشینی کرد اما جنگ داخلی که آنها پشت سر گذاشتند ادامه یافت.
در دهه آینده، این کشور دوباره با مشکل مواجه شد. تنها 12 سال پس از خروج اتحاد جماهیر شوروی، افغانستان دوباره مورد حمله قرار گرفت، این بار توسط آمریکا.
طولانی ترین جنگ ناتو و ایالات متحده
ایالات متحده تحت ریاست جهوری جرج دبلیو بوش در 7 اکتبر 2001، کمتر از یک ماه پس از حملات 11 سپتامبر در ایالات متحده، به افغانستان حمله کرد. ائتلافی که او رهبری میکرد، رژیم طالبان را به پناه دادن به اسامه بن لادن، رهبر القاعده که مسئولیت این حملات را به عهده گرفت متهم کرد. جنگ افغانستان 20 سل طول کشید و 4 رییس جمهور در ایالات متحده عوض شد.
در طول جنگ 20 ساله در زمان اوج این جنگ در سال 2011، 144 هزار نیروی آمریکایی و متحدانش در این کشور حضور داشتند.
چه کسی در افغانستان چه چیزی را کنترل می کند؟
افغانستان یک کشور غالبا کوهستانی است که بین ایران از غرب و پاکستان از شرق محاصره شده است. از زمان سرنگونی طالبان در سال 2001، مناطق تحت کنترل مدام تغییر کرده اند.
هنگامی که نیروهای ایالات متحده و ناتو خروج خود را از افغانستان پس از 20 سال اعلام کردند، طالبان به سرعت حرکت کرده و کنترل مناطق را بدست گرفت.
در کمتر از ده روز، آنها از بسیاری از استان ها عبور کردند و توانستند خود را به کاخ ریاست جمهوری طالبان برسانند.
حضور نظامی آمریکا در منطقه
در حالیکه ایالات متحده و متحدانش، تقریبا تمام نیروهای خود را از زمین بیرون کشیده اند، انتظار می رود که ایالات متحده از نیروی هوایی جامع، هواپیماهای بدون سرنشین و سلاح های دوربرد خود برای عملیات هدفمند در سراسر کشور استفاده کند.
چندین کشور در خاورمیانه میزبان پایگاه های هوایی و دریایی ایالات متحده هستند که در فاصله قابل توجهی از افغانستان قرار دارند. علاوه بر این، ایالات متحده هنوز 2500 سرباز در عراق دارد. تعداد سربازان از زمان اوج خود با 165 هزار سرباز در سال 2007 در خاورمیانه و شمال افزیقا کاهش یافته است.
بر اساس گزارش نیروی هوایی آمریکا، از سال 2013 تا 2019 نیروی هوایی آمریکا نزدیک به 70 هزار پرواز هوایی تهاجمی با سرنشین بر روی افغانستان انجام داده است و نزدیک به 27 هزار بمب را از هواپیماهای سرنشین دارد و از راه دور پرتاب کرده است.
هزینه اقتصادی جنگ
براساس آمار، هزینه جنگ در افغانستان تا به امروز 2.26 تریلیون دلار آمریکا بوده است. بخش اعظم این هزینه، 933 میلیارد دلار، به بودجه جنگ وزارت دفاع ایالات متحده اختصاص داده شده که بعدا 443 میلیارد دلار دیگر تامین شده است.
مابقی پول شامل 296 میلیارد دلار برای مراقبت های پزشکی، معلولیت سربازان و 59 میلیارد دلار برای بودجه جنگ وزارت امور خارجه است. ایالات متحده همچنین 530 میلیارد دلار بعنوان وام سنگین در طول جنگ پرداخت کرده است. ایالات متحده 144 میلیارد دلار برای طرح های بازسازی افغانستان هزینه کرده است.
این ارقام شامل مراقبت مادام العمر برای مجروحان و پرداخت سودهای آینده نمیشود، به این معنی که حتی پس از خروج ایالات متحده از افغانستان، هزینه جنگ ادامه خواهد داشت.
منبع: الجزیره
