شهره صدری – تقریبا نیمی از جهان برای دسترسی دائمی به آب به کمک نیاز دارند. مقابله با این مشکل می تواند برای اقدام در مورد تغییرات آب و هوایی بسیار مهم باشد.
آب در ماه نوامبر در کنفرانس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد (COP26) یک موضوع کلیدی خواهد بود، زیرا کشورهای در حال توسعه به سمت اقدامات بیشتر در زمینه سازگاری با آب و هوا حرکت می کنند. پروفسور سلیم الحق، مدیر مرکز بین المللی تغییر آب و هوا در داکا – بنگلادش گفت: ” اقتصادهای نوظهور بر کشورهای ثروتمند فشار خواهند آورد تا به تعهد خود برای تحویل 100 میلیارد دلار کمک تا سال 2020 عمل کنند”.
او می گوید که آنها می خواهند نیمی از این مبلغ به اقدامات سازگاری با آب و هوا، با تمرکز بر مسائل مربوط به آب مانند خشکسالی و جلوگیری از سیل اختصاص یابد.
” انرژی برای کاهش مصرف، آب برای سازگاری است“
تا کنون، کمک های اقلیمی ارائه شده توسط کشورهای ثروتمند تقریبا چهار پنجم وعده داده شده است، و از این میزان تنها 20 درصد برای سازگاری با تغییرات آب و هوا اختصاص داده شده است. پروفسور هوک می گوید “این کاملا ناکافی است”. اگر این مشکل حل شود، کشورهای در حال توسعه فقط به کشورهای توسعه یافته خواهند گفت: “ارزش این را ندارد که در مورد هر چیزی با شما صحبت کنیم، زیرا حرف شما مهم نیست – شما تعهد می دهید و سپس به تعهد خود عمل نمی کنید”.
پاتریک ورکوئین، مدیر اجرایی مرکز جهانی سازگاری می گوید، قرار دادن سازگاری آب و هوایی با کاهش کربن یک ” محک جدی” برای موفقیت مذاکرات خواهد بود. به اعتقاد وی، هیچ نتیجه ای از COP26 حاصل نمی شود مگر اینکه سازگاری با کاهش انتشار گازهای گلخانه ای برابر شود. ما نیاز به یک برنامه جسورانه داریم تا روی میز گذاشته شود.
آفریقا در پی جذب کمک های مالی
یکی از نمونه های چنین برنامه ای، برنامه تسریع سازگاری در آفریقاست که هدف آن جذب 25 میلیارد دلار برای سازگاری آب و هوا، از جمله موضوع سازگاری آب است. نیمی از این مورد قبلا انجام شده و ورکوئین می گوید که انتظار دارد تعهدات قابل توجهی در COP26 ارائه شود و طرح آن در COP27 که سال آینده در آفریقا برگزار میشود، ارائه شود.
هنک اوینک، نماینده ویژه هلند در امور بین المللی آب، می گوید که تصمیم گیران چالش های مربوط به آب را نادیده می گیرند. حتی اگر 90 درصد از تغییرات ناشی از آب باشد. بارندگی های شدید، طوفان ها، سونامی ها، فرونشست های خاک، خشکسالی های شدید، کمبود آب و غیره همه از اثرات تغییرات آب و هوایی است .
نگرانی ویژه ای از استرس آبی در 48 کشور وجود دارد که گروه کشورهای آسیب پذیر در برابر تغییر آب و هوا را تشکیل می دهند، گروهی که 1.2 میلیارد نفر از جمعیت جهان را شامل میشود، ولی تنها 5 درصد از انتشارت جهانی را برعهده دارد.
این مجمع شامل کشورهای کم ارتفاع مانند مالدیو و گامبیا است که در معرض خطر افزایش سطح دریا قرار دارند، همچنین کشورهایی مستعد خشکسالی مانند اتیوپی و سودان.
این کشورها در میان بیش از 100 اقتصاد در حال توسعه هستند که در ماه ژوئیه از رهبران غربی خواستند تا به وعده سال 2009 برای ارائه 100 میلیارد دلار کمک اقتصادی برای تغییرات آب و هوایی تا سال 2020 عمل کنند. این حمایت برای کمک به کشورها برای تامین بودجه کم کردن انتشار کربن بود. این امر برای این کشورها ضروری است چرا که گرفتار اثرات تغییرات آب و هوایی شده اند.
این پیغام از سوی کشورهای در حال توسعه به کشورهای غربی در پی انتشار گزارش سالانه مرکز جهانی سازگاری ارسال شد. این گزارش هشدار داده بود که تعداد افرادی که حداقل یکماه در سال آب کافی دریافت نمی کنند از 3.6 میلیارد نفر در سال 2019 به بیش از 5 میلیارد نفر تا سال 2025 افزایش می یابد. امروزه بیش از 2 میلیارد نفر به منابع آب سالم دسترسی ندارند.
به گفته سازمان غیر دولتی WaterAid، کشورهای در حال توسعه در سال 2018، 74 میلیارد دلار بودجه بین المللی برای تغییر آب و هوا دریافت کرده اند. بسیاری از کمک ها تاکنون بصورت وام بوده است، نه بعنوان کمک های بلاعوض. این بدان معناست که استفاده محدودی از آن برای کشورهایی که قبلا با بدهی دست و پنجه نرم می کردند وجود دارد. علاوه بر این، WaterAid میگوید که تنها 8.7 درصد از بودجه آب و هوا در آن سال به پروژه هایی اختصاص داده شد که به جوامع در برابر تنش های آبی کمک می کند. کمتر از یک درصد برای کمک به فقیرترین مردم جهان در دسترسی به آب و فاضلاب هزینه شده است.
نابرابری بین کشورهایی که باعث تغییرات آب و هوا میشوند و کسانی که از تاثیرات ان رنج میبرند در سال 2017 در موزامبیک به وضوح نشان داده شد. اثرات تغییرات آب و هوایی مربوط به آب با این واقعیت تشدید میشود که بسیاری از مناطق ساحلی کم ارتفاع دارای جمعیت زیادی هستند. اوینک می گوید: در چنین مناطقی با افزایش سطح آب دریا، آبهای زیرزمینی نه تنها کم میشود بلکه شورتر هم میشوند.
این نگرانی وجود دارد که عدم برخورد با مشکلات آب می تواند توانایی کشورهای در حال توسعه در واکنش به گرمایش زمین را مختل کند. این امر در حال حاضر جان و معیشت را به خطر می اندازد و میتواند تلاش ها برای ایجاد آینده کم کربن را به خظر اندازد. زیرا دولت ها، جوامع و مشاغل به بحران های پیچیده واکنش نشان میدهند.
اما هوارد بوید، رئیس آژانس محیط زیست بریتانیا می گوید، تلاش جهانی برای رسیدن به انتشار صفر گازهای گلخانه ای تا سال 2050 ممکن است به خطر بیفتد اگر کشورهای نتوانند بدلیل کمبود بودجه کاری انجام دهند.
خوشبختانه حفاظت از خدمات آب و فاضلاب در برابر شرایط آب و هوایی بسیار مقرون به صرفه است. به ازای هر یک دلار هزینه برای ارتقاء زیرساخت های مقاوم در برابر سیل، 62 دلار در هزینه های ترمیم سیل صرفه جویی میشود. آگاهی از نیاز به مقابله با مسائل مربوط به آب در حال افزایش است.
ورود آب به دستور کار COP26 گامی مهم در جهت بهبود تاب آوری اقلیمی میلیون ها نفر در سراسر جهان خواهد بود. اما آنچه واقعا مهم خواهد بود این ست که دولتها و مشاغل کشورهای ثروتمند به تعهدات مالی خود عمل کنند. زیرا ما در حال پاسخگویی جهانی به این چالش تاریخی هستیم.
منبع: Financial Times
