یادداشت – شهره صدری – جنگ دشمن توسعه پایدار است. جنگ پایه و اساس توسعه را در کشورهای درگیر از بین میبرد. توسعه پایدار به استفاده معقول از آب، زمین و جلوگیری از آلودگی منابع و همچنین ذخیره منابع طبیعی برای نسل های آتی به همراه افزایش رفاه زندگی مردم اشاره دارد. هوا، آب و خاک به همراه انرژی از مهمترین منابع اصلی برای ارتقاء سطح زندگی بشر هستند. با این حال جنگ و درگیری با تهدید و تخریب این منابع می تواند فرصت های توسعه را از بین ببرد.
هدف از جنگ تخریب است. مهمترین اهداف حملات در جنگ ها، زیرساخت ها هستند. در جنگ ها راه آهن ، جاده ها، خطوط انتقال برق، خطوط گاز و تلفن و کارخانجات مورد حمله قرار می گیرند. در واقع سالها تلاش برای توسعه می تواند در مدت زمان کوتاهی در میانه جنگ نابود گردد. جنگ و درگیری در بسیاری از کشورها مانع توسعه و یا حتی پایین آمدن استانداردهای زندگی مردم شده است.
بر اساس گزارش برنامه محیط زیستی ملل متحد حداقل 40 درصد از جنگ‌ها و درگیری‌های داخلی در ۶۰ سال اخیر با بهره برداری و تسلط بر منابع طبیعی مرتبط بوده است. در بسیاری از جنگ ها اهداف نظامی حملات، منابع طبیعی بوده اند. در جنگ ویتنام استفاده وسیع از علف کش ها برای نابودی جنگل ها، در کویت به آتش کشیدن بیش از 750 حلقه چاه نفت و تخلیه مستقیم نفت به دریا، در کروواسی بمباران وسیع کارخانجات تولید مواد شیمیایی که باعث آلودگی گستره منابع آب و خاک شد، در آفریقا قاچاق حیات وحش، فروش عاج فیل و شاخ کرگدن که یکی از منابع درآمد برای تامین هزینه های گروه های نظامی و شبه نظامی است و باعث انقراض وسیع گونه های جانوری شده است. همگی مثال هایی از بهره برداری از منابع طبیعی در طول جنگ و نزاع ها هستند. از مهمترین آثار جنگ ها و درگیری ها، جابجایی جمعیت بعنوان آوارگان و مهاجران جنگی است که در محل های جدید اسکان می توانند باعث تخریب زیستگاه، استفاده بیش از حد از منابع طبیعی، جنگل تراشی، شکار بی رویه و آلودگی گردند.
دستیابی به توسعه پایدار در کشورهایی که بطور متداوم و یا در فواصل زمانی نه چندان بلند مدت درگیر نزاع ها و جنگ میشوند، خصوصا در کشورهای فقیر و در حال توسعه، چندان آسان نیست. چراکه نه تنها توسعه این کشورها با مانع بزرگی مواجه شده است، بلکه بهره برداری و خسارت وارده بر منابع طبیعی نیز افزایش یافته و این در حالی است که بخش قابل توجهی از اقتصاد کشور و منابع انسانی نیز صرف جنگ گردیده است. واقعیت این است که جنگ با استفاده پایدار از منابع زمین ناسازگار است، زیرا جنگ و درگیری ها بسیاری از منابع طبیعی را از بین می برد.
مسلما یکی از مهمترین راه های دستیابی به توسعه پایدار در کشورها، تلاش برای نگه داشت صلح است که می تواند کشورها را به سمت توسعه ای مبتنی بر پایداری سوق دهد.
