شهره صدری – تلفن، گوشی های هوشمند، یخچال و رایانه از ضروری ترین محصولات الکترونیکی هستند که در زندگی روزمره ما کاربرد دارند. این محصولات با ریختن در سطل آشغال تبدیل به یک معضل میشوند. این پسماندها به دلیل خروج گازهای سمی و نشت ترکیبات خطرناک مانند سرب، جیوه و سایر فلزات سنگین در محیط اطراف محل دفن، باعث از بین رفتن گیاهان، آلودگی منابع آب زیرزمینی و خاک میشود. در سال 2019 تنها 17 درصد از پسماندهای الکترونیکی تولید شده بازیافت شدند.
براساس گزارش سازمان ملل، در سال 2019 در جهان 53.6 میلیون تن پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی (WEEE) تولید شد. از این کوه پسماند که نسبت به سال 2014 از رشد 28 درصدی برخوردار است، تنها 17.4 درصد بازیافت شده است.
در تولید پسماندهای الکترونیکی و الکتریکی در سال 2019، آسیا با 24.9 میلیون تن در رتبه اول میان قاره ها قرار دارد. قاره آمریکا (13.1 تن)، اروپا (12 تن)، آفریقا (2.9 تن) و اقیانوسیه (0.7 تن) به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. میانگین جهانی سرانه تولید پسماند الکترونیکی به ازای هر نفر 7.3 کیلوگرم است. در حالیکه بطو مثال این سرانه در فرانسه 21 کیلوگرم به ازای هر نفر است .
پسماندهای الکترونیکی و الکتریکی حاوی منابع ارزشمندی مثل طلا، روی و مس هستند. در واقع پسماندهای الکترونیکی در سطح جهانی یک معدن با ارزش شهری به شمار می آیند و یک ذخیره بالقوه از مواد قابل بازیافت هستند. محققان سازمان ملل در گزارش اخیر خود تقریبا ارزش تمامی عناصر موجود در پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی را در سال 2019 معادل 48 میلیارد دلار تخمین زده اند. البته با توجه به میزان پایین بازیافت این پسماندها بخش قابل توجه از این ثروت هر ساله از بین میرود.
خوشبختانه جهان به آرامی در حال شناخت ارزش اقتصادی پسماندهای الکترونیکی است. در پایان سال 2019، 78 کشور یعتی 71 درصد از جمعیت جهان، سیاست مدیریت پسماندهای الکترونیکی را در دستور کار خود قرار داده اند. بازار پررونق تعمیر دستگاه ها با 80 میلیارد دلار ارزش اقتصادی، بخشی از سیگنال های مثبت است .
پیش بینی میشود تا سال 2030، وزن پسماندهای الکترونیکی به 74.4 میلیون تن در سال برسد. محصولات الکترونیکی که بطور روزمره استفاده میشوند غالبا عمر کوتاهی دارند و یا با ظهور تکنولوژی های جدید، از دور مصرف خارج میشوند. به همین دلیل چرخه تولید پسماندهای الکترونیکی در دهه اخیر شدت بیشتری گرفته است.
پسماندهای الکترونیکی قابل بازیافت هستند. با اینکه روند بازیافت آنها چندان آسان نیست. بنا به گزارش سازمان ملل در سال 2019 حدود 45 درصد از پسماند الکترونیکی تولید شده در اروپا بازیافت شده است. آسیا با بازیافت 11.7 درصدی در رتبه دوم قرار دارد. پس از آن، امریکا و اقیانوسیه با 9.4 و 8.8 درصد، آفریقا با کمترین میزان 0.9 درصد در رتبه های بعدی قرار دارند.
منبع: فیگارو
