شهره صدری- سه کشور شمال شرقی آسیا نیاز فوری به تغییر مدل اقتصادی و اجتماعی خود با پیری جمعیت و سازگاری با آن دارند.
به گزارش لوموند، مثلث ژاپن – کره جنوبی – چین در قلب مدل آسیایی بر مدار رشد پر سرعتی قرار دارد که الهام بخش سایر کشورهای جهان است. از نظر جمعیتی این سه کشور، از جمعیت بالا، جوان و تحصیل کرده که وارد نیروی کار شده اند بهره مند بودند. اما آن زمان ها گذشته است. هر سه کشور با کاهش ناگهانی نرخ زاد و ولد، سرعت گیری پیری جمعیت و نیاز فوری به سازگاری با مدل اقتصادی و اجتماعی متناسب با ساختار جمعیت روبرو هستند.
در ژاپن، نرخ باروری به ازای هر زن از سال 1995 بین 1.3 و 1.4 در نوسان بوده است. جمعیت، در سال 2021، 125.7 میلیون نفر با سن میانگین 49 سال برآورد شده است. جمعیت فعلی از جمعیت سال 2011 ژاپن که در اوج نقطه جمعیت این کشور بود با 3 میلیون کاهش روبروست. جمعیت کره جنوبی کاهش نیافته است ولی نرخ باروری از سال 2018 به 0.9 کاهش یافته است که کمترین نرخ باروری در جهان است.
در مورد چین، این کشور بدلیل سیاست تک فرزندی بین سالهای 1979 تا 2016 مدتهاست در این گروه قرار دارد. باروری در چین در سال 2020 به 1.3 رسید. جمعیت چین نزدیک به 1.415 میلیارد نفر است و به زودی کاهش می یابد، اما میانگین سنی آن 38 سال و هنوز پایین است. نرخ باروری در سایر کشورهای آسیایی به ویژه در هند (2.2 در سال) و جنوب شرقی آسیا ( در اندونزی 2.3) بالاست.
جمعیت در هر سه کشور چین، ژاپن و کره جنوبی به سرعت رو به پیری میرود. افراد بالای 65 سال درصد ژاپنی ها در سال 2018 (بالاترین نرخ در جهان)، کره ای ها 14 درصد و چینی ها 11 درصد را تشکیل می دهند. در مقایسه، این میزان در اتحادیه اروپا و فرانسه 20 درصد است. در ژاپن در سال 2019 نسبت وابستگی (بین سالمندان و جمعیت کارگر) 50 درصد گزارش شده است. کره جنوبی در سطح پایین تری قرار دارد ( 20 درصد در سال 2019)، اما این وابستگی در سال 2060 به بالاترین نسبت یعنی 85 درصد در این کشور خواهد رسید.
این نسبت وابستگی در چین در حال حاضر در 15 درصد است، اما این افزایش در سالهای آتی سریع خواهد بود، اگرچه سیاست تک فرزندی در چین شده و در سال 2016 دو فرزند و در سال 2021 سه فرزند را اجازه داده است. اما تاثیر این تغییر دیرهنگام بدلیل هزینه های گزاف زندگی در شهرها و نوسازی سبک های زندگی بیسار محدود خواهد بود. واکنش کشورهای شمال شرقی آسیا در برابر تحول بنیادین چگونه است؟
بدلیل فرهنگی و سیاسی، ژاپن، کره جنوبی و چین، علیرغم تقاضای شرکت هایشان، بسیار کم به مهاجرت پذیری اعتماد دارند. ژاپن و کره جنوبی برای مدت محدودی و رعایت ضوابط اقتصادی و فرهنگی خاص ( با حداکثر 400 هزار نفر در مورد ژاپن) درهای جمعیت محدودی را گشوده اند، اما این قدم های کوچک هیچ تاثیری برای حل مشکل نخواهد داشت.
منبع: لوموند
